Επί της οδού Βασ. Ηρακλείου, απέναντι από το «Πλατεία», η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε κατάλοιπα κατοικιών του 4ου αιώνα μ.Χ..
Μία «φέτα ζωής» 17 αιώνων από την Ιστορία της πόλης έκοψε η ανασκαφική έρευνα στην καρδιά του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Σε οικόπεδο επί της οδού Βασ. Ηρακλείου, απέναντι από το εμπορικό κέντρο «Πλατεία», όπου πρόκειται να ανεγερθεί σύγχρονο κτίριο, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε οικοδομικά κατάλοιπα κατοικιών και εργαστηρίων, τα παλαιότερα εκ των οποίων χρονολογούνται στον 4ο αιώνα μ.Χ., καθώς και τμήμα δρόμου που περνούσε ανάμεσά τους.
Σημαντικά χαρακτηρίζει τα ευρήματα η προϊσταμένη της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Μελίνα Παϊσίδου, επικεφαλής των ανασκαφικών εργασιών, καθώς, όπως λέει, «η έρευνα απλώνεται σε μεγάλη έκταση (περίπου ένα στρέμμα), αλλά και σε μεγάλα βάθη, δίνοντας την ευκαιρία να έρθουν στο φως στοιχεία που σχετίζονται με την ιστορική διαδρομή της Θεσσαλονίκης από την πρώιμη παλαιοχριστιανική περίοδο (4ος αιώνας μ.Χ.) ώς τα νεότερα χρόνια».
Τα κατάλοιπα των κατοικιών που έχουν αποκαλυφθεί μαρτυρούν τη συνεχή χρήση του χώρου στη διάρκεια όλης αυτής της περιόδου, ενώ η ύπαρξη του κάθετου δρόμου (cardo) που τις διασχίζει δίνει σημαντικές πληροφορίες για την πολεοδομία της Θεσσαλονίκης, η οποία, όπως φαίνεται, ακολούθησε τις ίδιες αρχές για σειρά αιώνων, εξηγεί η κ. Παϊσίδου. Ενα από τα εργαστήρια που βρέθηκαν φαίνεται ότι αποτελούσε χώρο επεξεργασίας γυαλιού (εντοπίστηκε ο κλίβανος). Στο βόρειο άκρο του χώρου αποκαλύφθηκε αψιδωτή κατασκευή που πιθανότατα σχετίζεται με λατρευτική χρήση, ενώ βρέθηκαν και τμήματα από τοιχογραφίες που απεικονίζουν τον Χριστό Παντοκράτορα και μορφές αγίων που δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί. Υπενθυμίζεται ότι ακόμη βορειότερα, στο γειτονικό οικόπεδο όπου βρίσκεται ο ναός της Αγίας Θεοδώρας, αποκαλύφθηκε το 1999 τμήμα του καθολικού βυζαντινού μοναστηριού της Αγίας Θεοδώρας (παλαιότερα φαίνεται ότι η μονή ήταν του Αγίου Στεφάνου).
Σε άλλο σημείο του οικοπέδου της οδού Βασ. Ηρακλείου το συνεργείο της 9ης ΕΒΑ έφερε στο φως τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου των βυζαντινών χρόνων, κάτω από το οποίο μάλιστα φαίνεται ότι κρύβεται και άλλο ψηφιδωτό πρωιμότερης περιόδου. Οι αρχαιολόγοι σχεδιάζουν να αποκολλήσουν το πρώτο επίπεδο προκειμένου να αποκαλύψουν και να μελετήσουν και το δεύτερο.
Οι ανασκαφικές έρευνες συνεχίζονται εδώ και περίπου 15 μήνες με την ευθύνη της 9ης ΕΒΑ. Ανάμεσα στα κινητά ευρήματα που έχουν έρθει στο φως όλο αυτό το διάστημα στο χώρο συγκαταλέγονται πολυάριθμα θραύσματα αγγείων κυρίως οικιακής χρήσης, λυχνάρια, μαρμάρινα μέλη και ελάχιστα μεταλλικά αντικείμενα, κυρίως σιδερένια (κατά κανόνα καρφιά), καθώς και νομίσματα. Ολα τα ευρήματα έχουν συλλεχθεί από τους αρχαιολόγους και στη συνέχεια συγκεντρώθηκαν στις αποθήκες της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, προκειμένου να μελετηθούν στο μέλλον.
Τα πορίσματα της αρχαιολογικής έρευνας θα καλύψουν μεγάλα κενά της ιστορικής γνώσης για την καθημερινή ζωή κατά τη βυζαντινή περίοδο. Το διάστημα αυτό ήταν σημαντικό για τη ζωή της Θεσσαλονίκης, καθώς το 324 μ.Χ., ο Μ. Κωνσταντίνος, με επίσημη πια θρησκεία το χριστιανισμό, ίδρυσε τη νέα πρωτεύουσα του ρωμαϊκού κράτους, την Κωνσταντινούπολη. Από εδώ και μπρος η Κωνσταντινούπολη και η Θεσσαλονίκη πρόκειται ν' αποτελέσουν τους κύριους πόλους ανάπτυξης της βυζαντινής αυτοκρατορίας στη μακραίωνη ιστορία της για μία περίοδο πάνω από 1.000 χρόνια. Δίπλα στην Κωνσταντινούπολη, τη «βασιλεύουσα» όλη αυτήν την περίοδο, η Θεσσαλονίκη ήταν η «συμβασιλεύουσα» του κράτους.
Η επίσημη παρουσίαση των ευρημάτων από την ανασκαφή στο οικόπεδο της οδού Βασ. Ηρακλείου θα γίνει στην ετήσια Επιστημονική Συνάντηση για το Αρχαιολογικό Εργο στη Μακεδονία και τη Θράκη την άνοιξη του 2011.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου